.Watermolenroute

Watermolenroute


Een mooie dagtocht per fiets door de beekdalen van de Bosbeek en de Itterbeek tussen Opoeteren, Neeroeteren, Maaseik, Tongerlo en Opitter. Onderweg doorkruis je uitgestrekte natuurgebieden, heide en natte en droge bossen. Tussen knooppunt 36 en knooppunt 37 rijdt u door een heuvelachtig deel van de route met leuke klimmetjes en afdalingen. Houd er rekening mee dat niet alle molens direct aan de knooppuntenroute liggen. Wil je de molen bezichtigen, dan moet je bij die molen even de knooppuntenroute verlaten en na het molenbezoek naar het knooppunt terugkeren.

Startplaatsen:

De fietstocht kun je bij ieder fietsknooppunt beginnen. Een goede startplek om van de auto op de fiets over te stappen is het Itterplein in Opitter. Een tweede prima starplaats is bij de Klaaskensmolen in Neeroeteen aan de Klaaskensmolenweg.

 

Watermolenroute – 45 KM

In het Kempen~Broek verbergen zich een aantal watermolens. Als je ze weet te vinden dan onthullen zij het recente en verre verleden. Soms brengen ze jou terug naar een idyllische tijd of je komt via de molen in een bewogen episode van deze landelijke omgeving. Ze bevatten de kroniek van vervlogen tijden. Je komt meer te weten over de watermolens zelf en over de eeuwenoude landschapscultuur waarin ze gewerkt hebben. Over rustige wegen rijdend, doorkruis je de  Bosbeek- en Ittervallei, droge en natte natuurgebieden, bossen, heide, akkers en weilanden en fiets je voorbij eeuwenoude watermolens van Maaseik en Bree.

Een gids voor alle tijden

Is de molenaar en molenvrijwilliger aanwezig dan vindt deze het leuk wanneer je bij zijn draaiende molen in de remmen knijpt en binnen komt kijken. Hij zal met veel plezier zijn verhaal brengen over de molen. Maar de App biedt meer. Ook al is de molen gesloten krijg je op je mobieltje de verhalen over de molen en de samenhang met landbouwcultuur waarin en waarvoor ze gewerkt hebben.

Mensen, Natuur, Cultuur & Erfgoed

Grenspark Kempen~Broek is een eigenzinnig gebied waarin natuur en erfgoed hand in hand samengaan. Daarbij nemen de vele historisch wind- en watermolens een bijzondere plaats in. MolenNetwerk Kempen~Broek vzw stippelde deze  mooie fietsroute uit in dit GrensPark Kempen~Broek en maakte er in de Erfgoedapp een digitale gids bij.

Het GrensPark Kempen~Broek

Stap ook eens af bij een van de gezellige terrasjes in de dorpen of geniet van een zelf meegenomen picknick met streekproducten bij een van de rustpunten en picknick-plekken onderweg in het GrensPark Kempen~Broek. Het GrensPark Kempen~Broek is een afwisselende aaneenschakeling van natuurgebieden en landschappen gelegen in Noord-Limburg aan beide zijden van Belgisch/Nederlandse grens. Delen van de Nederlandse gemeenten Cranendonck, Nederweert, Weert en Leudal en van de Belgische gemeenten Bocholt, Bree, Kinrooi en Maaseik horen tot GrensPark Kempen~Broek.

Tongerlo (Bree)

  • Galdermansmolen
  • Keyartmolen

Opitter (Bree)

  • Stalsmolen
  • Vinckenmolen
  • Pollismolen
  • Rooiermolen

Opoeteren (Maaseik)

  • Dorpermolen
  • Volmolen

Neeroeteren (Maaseik)

  • Leverenmolen
  • Klaaskensmolen
  • Neermolen

Maaseik

  • Wurfeldermolen
  • Bosmolen


WATERMOLENS BROODNOODZAKELIJK

In de middeleeuwen waren er in nagenoeg elke nederzetting die zich langs een waterloop situeerde een of meerdere watermolens. Dit was ook zo voor alle gehuchten en dorpen nabij de Bosbeek, Itterbeek en Abeek.

De watermolen was immers lange tijd de voornaamste bron van energie en hij werd gebruikt voor een uiteenlopend gamma van energievereisende activiteiten.

  • de graanmolen was de meest voorkomende; hij stond meestal onder toezicht
    van de heer en werd dan banmolen genoemd;
  • de slagmolen diende voor de productie van olie uit oliehoudende
    landbouwgewassen (o.a. vlas);
  • de volmolen zorgde voor het vilten van het linnen;
  • de spinmolen leverde drijfkracht voor de weefgetouwen;
  • de zaagmolen;
  • de papiermolen;
  • de schorsmolen zorgde voor het vermalen van eikenschors (eek) tbv de leerlooierij

Omwille van het geringe verval van de Bosbeek, de Itterbeek en de Aabeek behoren de meeste molens tot het onderslagtype. Daarbij werd stroomopwaarts van de molen een doorgaans rechte aftakkingssloot met gering verval gegraven zodat ter hoogte van de molen een kunstmatige waterval kon worden gebouwd die het molenrad aandreef waarna de molensloot stroomafwaarts de beek opnieuw vervoegde.

Vanaf de Industriële Revolutie begon de watermolen geleidelijk aan belang in te boeten. Het waren de graanmolens die het langst standhielden, sommigen tot na de Tweede Wereldoorlog. Op de Itterbeek, Abeek en Bosbeek werden verschillende molens gesloopt. Op de 3 beken komen echter tot op vandaag een belangrijke concentraties van watermolens voor.